|
Chia hai vế phương trình (*) cho $ {x^4} \ne 0 $, ta có: $ {\left( {\frac{{{x^2} - x + 1}}{x}} \right)^4} - 6{\left( {\frac{{{x^2} - x + 1}}{x}} \right)^2} + 5 = 0 $ Đặt ${\left( {\frac{{{x^2} - x + 1}}{x}} \right)^2} = y,y > o $ , Ta có : $ \begin{array}{l} {y^2} - 6y + 5 = 0 \Leftrightarrow y = 5\,\,\,\,\, \vee \,\,\,y = 1 \end{array} $ Với $ \begin{array}{l} y = 5 \Rightarrow {\left( {\frac{{{x^2} - x + 1}}{x}} \right)^2} = 5 \Leftrightarrow \left[ \begin{array}{l} {x^2} - \left( {\sqrt 5 + 1} \right)x + 1 = 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,(1)\\ {x^2} + \left( {\sqrt 5 + 1} \right)x + 1 = 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,(2) \end{array} \right. \end{array} $ (2) vô nghiệm trên R. (1) có 2 nghiệm : $ {x_{1,2}} = \frac{{\sqrt 5 + 1 \pm \sqrt {2\left( {\sqrt 5 + 1} \right)} }}{2}\,\,\,\,\,\,\,\,(a) $ Với $ \begin{array}{l} y = 1 \Rightarrow {\left( {\frac{{{x^2} - x + 1}}{x}} \right)^2} = 1 \Leftrightarrow \left[ \begin{array}{l} {x^2} - 2x + 1 = 0\,\,\,\,\,\,\,(3)\\ {x^2} + 1 = 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,(4) \end{array} \right. \end{array} $ (4) vô nghiệm (3) có nghiệm kép x = 1 (b) Vậy phương trình đã cho có 3 nghiệm cho bởi (a) và (b).
Cách 2 :
Đặt $ t = {\left( {{x^2} - x + 1} \right)^2},\,\,\,t \ge 0 $ Ta có: $ \begin{array}{l} {t^2} - 6{x^2}t + 5{x^4} = 0 \Leftrightarrow t = 5{x^2}\,\,\,\, \vee \,\,\,\,t = {x^2} \end{array} $ Giải phương trình $ t = 5{x^2} $ $ \begin{array}{l} \Rightarrow {\left( {{x^2} - x + 1} \right)^2} = 5{x^2}\\ \Leftrightarrow \left[ {{x^2} - \left( {\sqrt 5 + 1} \right)x + 1} \right]\left[ {{x^2} + \left( {\sqrt 5 - 1} \right)x} \right] + 1 = 0\\ \Leftrightarrow {x^2} - \left( {\sqrt 5 + 1} \right)x + 1 = 0\\ \Leftrightarrow x = \frac{{\sqrt 5 + 1 \pm \sqrt {2\left( {\sqrt {5 + 1} } \right)} }}{2} \end{array} $ Giải phương trình $ t = {x^2} $ $ \begin{array}{l} \Rightarrow {\left( {{x^2} - x + 1} \right)^2} = {x^2} \Leftrightarrow \left( {{x^2} - 2x + 1} \right)\left( {{x^2} + 1} \right) = 0\\ \Leftrightarrow {x^2} - 2x + 1 = 0\\ \Leftrightarrow x = 1 \end{array} $ Vậy phương trình đã cho có 3 nghiệm.
|