|
$1)$ TXĐ: R. Đặt $t = {2^x},t > 0$ ta có : $\begin{array}{l} \,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,{4^x} - {5.2^x} + m \le 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,(1)\\ \Leftrightarrow \,\,\,\,\,f(t) = {t^2} - 5t + m \le 0\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,(2)\\ \,\,\,\,\,\Delta = 25 - 4m,\,\,\,\Delta = 0\,\,\, \Leftrightarrow m = \frac{{25}}{4} \end{array}$ $a)\,\,m > \frac{{25}}{4}:\,\,\,\,\,\Delta < 0:$ $(2)$ vô nghiệm, do đó $f(t) > 0,\forall t$ $ \Rightarrow $$(1)$ vô nghiệm $\begin{array}{l} b)\,\,\,m = \frac{{25}}{4}:\,\,\Delta = 0:\,\,{t_1} = {t_2} = \frac{5}{2}\\ \end{array}$ $f(t) = {\left( {t - \frac{5}{2}} \right)^2}\,\,\, \Rightarrow (1)$ có nghiệm là $x = {\log _2}\frac{5}{2}$ $c)\,\,m < \frac{{25}}{4}:\,\,\,f(t)$ có dấu trên $R$ Do $S = {t_1} + {t_2} = 5 > 0$ nên ít nhất $f(t)$có một nghiệm dương:$\left[ \begin{array}{l} {t_1} \le 0 < {t_2}\\ 0 < {t_1} < {t_2} \end{array} \right.$ Tập nghiệm của $(2)$ là :$\left( {0,{t_2}} \right]\,\,\,$hoặc$\left[ {{t_1},{t_2}} \right]$ Và do đó :$\left[ \begin{array}{l} 0 < {2^x} \le {t_2}\\ {t_1} \le {2^x} \le {t_2} \end{array} \right.$ Suy ra: $m \le \frac{{25}}{4}$thì bất phương trình $(1)$ có nghiệm
$2)$ TXĐ: R. BPT đã cho tương đương $4^x+5.2^x>-m$. Đặt $2^x=t>0$ thì BPT đã cho trở thành $t^2+5x>-m$. Xét hàm số $f(t)=t^2+5t.$. Ta có $f'(t)=2t+5>0\forall t>0$ suy ra hàm f đồng biến trên $R_+$. Ta chỉ cần tìm m sao cho $-m\le\mathop {\min }\limits_{t\ge 0}f(t)=f(0)$ $\Leftrightarrow -m\le 0$ $m\ge 0.$ Vậy với $m\ge 0$ thì BPT đã cho có nghiệm.
$3)$ TXĐ: R. Đặt $3^x=t>0$ thì BPT đã cho trở thành $f(t)=t^2+mt-1<0$ Xét phương trình $f(t)=0.$ Ta có $\Delta_t=m^2+4>0\forall t\Rightarrow $ PT $f(t)=0$ có 2 nghiệm phân biệt $t_1<t_2$. Do $P=-1<0$ nên $t_1<t_2$ trái dấu. Do đó trong khoảng $(t_1;t_2)$ luôn tồn tại t>0. Khi t trong khoảng đó ta có $f(t)<0.$ Vậy $\forall m \in \,R\,$ bất phương trình có nghiệm.
$4)$ TXĐ: R. Đặt $3^x=t>0$ thì BPT đã cho trở thành $f(t)=t^2+mt+1\le0$ Xét phương trình $f(t)=0.$ có $\Delta_t=m^2-4.$ + Nếu $m^2-4<0\Rightarrow \Delta_t<0$ thì PT $f(t)=0$ vô nghiệm. Do hệ số a của f(t) là 1>0 nên $f(t)>0\forall t$. Khi đó BPT đã cho vô nghiệm. + Nếu $m^2-4=0\Rightarrow \Delta_t=0$ thì BPT trở thành $t^2\pm2t+1\le 0$ $\Leftrightarrow (t\pm1)^2\le 0\Leftrightarrow t=\pm1.$. Nếu $m=2\Rightarrow t=-1(L)$ Nếu $m=-2\Rightarrow t=1\Rightarrow x=0$. BPT có nghiệm. + Nếu $m^2-4>0\Rightarrow \Delta_t>0$ thì PT $f(t)=0$ có 2 nghiệm $t_1<t_2$ phân biệt. Ta có $\left\{ \begin{array}{l} S=-m\\ P=1>0 \end{array} \right.$ suy ra $t_1<t_2$ cùng dấu. BPT $f(t)\le 0$ có nghiệm trong đoạn $[t_1;t_2]$. Nếu $S=-m<0$ thì 2 nghiệm cùng âm suy ra t<0(L) Suy ra $S=-m>0\Rightarrow m<0$. Kết hợp với điều kiện suy ra $m<-2$ Tóm lại BPT đã cho có nghiệm $m \le - 2$
|